سپتیک تانک چیست؟
احتمالا واژه سپتیک تانک به گوشتان رسیده و این سوال در ذهنتان باشد که چطور فاضلاب درون سپتیک تصفیه می شود و اصلا چرا باید از سپتیک تانک استفاده کرد. اگر بخواهیم به طور ساده بگوییم سپتیک تانک ساده ترین و پرکاربردترین تصفیه خانه فاضلاب است که در بسیاری از ساختمان ها از آن استفاده می کنند. این تصفیه خانه کوچک عمدتا برای تصفیه فاضلاب های انسانی (خانگی) به کار می رود و روشی مناسب برای دفع و تصفیه فاضلاب می باشد.
همانطور که ذکر شد سپتیک تانک منبعی بزرگ است که فاضلاب درون آن جمع می شود و پس از مدتی فاضلاب جمع شده در آن تصفیه می شود و آب تمیز از آن خارج می شود که آن آب را می توان در طبیعت رهاسازی کرد و یا برای مصارف کشاورزی به کار گرفت. روش کار کلی سپتیک تانک به این صورت است.
سپتیک تانک چه کاربردی دارد؟
اما در خصوص روش تصفیه فاضلاب در سپتیک تانک باید گفت که فاضلاب پس از ورود به سپتیک به وسیله سیستم لوله کشی فاضلاب در آن باقی می ماند و فاضلاب درون آن ته نشین می شود و آب تمیز روی آن شناور می شود و به این صورت پس از مدتی آب تصفیه شده از آن خارج می شود. این تصفیه خانه کوچک برای استفاده در مکانهایی که امکان اتصال به شبکه فاضلاب را ندارند بسیار مناسب است. مکانهایی نظیر کارخانه ها، کارگاههای عمرانی، مجتمع های مسکونی و ... که تولید فاضلاب دارند و نیاز به تصفیه فاضلاب را نیز دارا می باشند.
موارد کاربرد سپتیک تانک فاضلاب
خواص مهم سپتیک تانک باعث شده این تصفیه خانه کوچک کاربردهای فراوانی داشته باشد. تصفیه فاضلاب های خانگی، بهداشتی و صنعتی جزء توانایی های سپتیک تانک بوده و باعث شده بسیاری از مجموعه ها از آن استفاده کنند. اما مواردی که می تواند دلیلی برای استفاده از سپتیک تانک باشد عبارتند از:
- تصفیه فاضلاب خانگی در ساختمانهایی که دسترسی به شبکه فاضلاب ندارند نظیر مناطق روستایی.
- پیش تصفیه فاضلاب بهداشتی مجموعه ها جهت تخلیه فاضلاب در شبکه فاضلاب یا رهاسازی در طبیعت
- حذف روغن و چربی های موجود در فاضلاب تولیدی رستوران ها جهت جلوگیری از پر شدن سریع چاه جذبی و یا جلوگیری از گرفتگی لوله های فاضلاب
نحوه کارکرد سیستم سپتیک
به طور کلی، سپتیک بدین صورت کار میکند:
۱. تمامی فاضلاب ساختمان از طریق لوله فاضلاب یا حتی لوله آب وارد مخزن سپتیک میشود.
۲. مخزن سپتیک در زیر زمین دفن شده و معمولا از بتن، فایبرگلاس یا پلی اتیلن ساخته میشود. این مخزن فاضلاب را به اندازه کافی نگه میدارد تا مواد جامد تهنشست شده و تشکیل لجن دهند، در حالی که روغنها و مواد شناور دیگر به عنوان زباله شناور میشوند. محفظهها و یک خروجی T شکل از خروج لجن به سمت منطقه تخلیه جلوگیری میکنند.
۳. پساب مایع از سپتیک تانک فاضلاب به داخل میدان تخلیه خارج میشود.
۴. میدان تخلیه منطقهای کمعمق، پوشیده و غنی از خاک غیراشباع شده است. فاضلاب پیش تصفیه شده از طریق لولههای متخلخل و به صورت فیلتر شده تخلیه میشود. به دلیل مقاومت و طول عمر بالای لوله استخری ، استفاده از آن به عنوان لولههای متخلخل بسیار رایج است.
۵. در نهایت، باکتریها، ویروسها و مواد مغذی مضر با نفوذ فاضلاب به داخل خاک به طور طبیعی از بین رفته و آب باقیمانده نیز وارد آبهای زیرزمینی خواهد شد.
انواع سپتیک تانک
همانطور که لوله فاضلاب ساختمان دارای انواع مختلفی است، سپتیک نیز در انواع مختلفی وجود دارد و باتوجه به شرایط محیطی میتوان از آنها استفاده کرد. Septic ها میتوانند از انواع مواد اولیه مختلف تولید شوند و هرکدام از آنها دارای ویژگیها و قابلیتهای منحصربهفردی هستند. انواع Septic ها به شرح زیر می باشند:
سپتیک تانک بتنی
این Septic ها از دوام بالایی برخوردار هستند و در سالهای گذشته بسیار مورد توجه قرار میگرفتند. بدنه این مخازن از بتن ساخته شده و در برابر عوامل محیطی مقاومت بالایی دارد. این مخازن با گذشت زمان مقاومت خود را از دست میدهند و با بروز اولین ترکخوردگی، فاضلاب را به محیط پیرامون انتقال میدهد.
سپتیک تانک فاضلاب فولادی
مخازن این سپتیک ها نیز از جنس فولاد بوده و حدوداً 25 سال عمر میکنند. این مخازن در انواع محیطهای آب و هوایی استفاده میشوند اما ممکن است همانند لوله آب فولادی دچار خوردگی شده و به مرور زمان مقاومت خود را در برابر عوامل بیولوژیکی از دست بدهد.
سپتیک تانک فایبرگلاس
این مخازن در مقایسه با مخازن بتنی و فولادی دارای ساختار منسجمتر و باکیفیتتری است و مقاومت بالایی در برابر شرایط مختلفی همچون رطوبت، حرکت زمین، اشعههای ماورابنفش، واکنشهای شیمیایی و … دارد. در حقیقت Septic های فایبرگلاس بهعنوان مقاومترین سپتیک ها در جهان شناخته میشوند.
سپتیک تانک پلاستیکی
از دیگر Septic هایی که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند میتوان به Septic های پلاستیکی اشاره کرد که از دوام بسیار بالا و قیمت بسیار خوبی برخوردار هستند و در برابر عوامل محیطی، واکنشهای شیمیایی و … بسیار مقاوم هستند. Septic های پلی اتیلنی نیز نوعی از سپتیک ها هستند که میتوانند همانند وینوبند تا 50 سال عمر مفید داشته باشند.
نکاتی در خصوص نگهداری سیستم سپتیک
این نکات میتوانند عمر مفید سیستم سپتیک شما را به طرز چشمگیری افزایش دهند:
سپتیک را مرتبا بررسی و تخلیه کنید
مهمترین مرحله در نگهداری سپتیک دفع لجن و مواد معدنی موجود در آن به صورت مرتب است. اینکه سپتیک شما چند وقت یک بار نیاز به پمپ دارد به اندازه مخزن، تعداد افراد خانه، حجم آب مصرفی و مقدار جامدات بستگی دارد. این مخازن به صورت عادی هر دو تا سه سال پمپ زده میشوند.
آب را به شیوهای اصولی مصرف کنید
آب زیاد دلیل اصلی خرابی بیشتر سپتیک ها است، چرا که خاک زیر سیستم باید تمام آب مورد استفاده در خانه را جذب کند. این امکان وجود دارد که آب اضافی ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، توالت، حمام یا آشپزخانه فرصت کافی برای جداسازی لجن و مواد دیگر نداشته باشد. هرچه آب کمتری وارد سپتیک شود، احتمال خرابی آن کمتر خواهد بود.
دفع مواد زائد جامد را به حداقل برسانید
بسیاری از مواد تجزیه نمیشوند و در نتیجه در مخزن سپتیک شما جمع خواهند شد. به هر طریق دیگری که میتوانید این وسایل را دور بیاندازید. استفاده از برخی لولههای مخصوص مانند کاروگیت برای انتقال مواد بسیار مفید خواهد بود. به همین دلیل است که عده زیادی میخواهند بدانند که لوله کاروگیت چیست؟ روش های اتصال آن نیز میتواند روند انجام کارها را بسیار آسانتر کند.
مواد شیمیایی را از سپتیک دور نگه دارید
از ورود مواد شیمیایی خانگی مانند بازکننده لوله، رنگ، سموم دفع آفات، مواد شیمیایی عکاسی، روغن ترمز، بنزین و روغن موتور به داخل سپتیک جدا جلوگیری کنید. دفع نادرست مواد شیمیایی سمی بدین صورت برای محیط زیست بسیار مضر است و در طولانیمدت میتواند مشکلات زیادی را از لحاظ سلامت جمعی به وجود آورد.
مواد افزودنی سیستم سپتیک
افزودن محرک یا تقویتکننده به مخزن سپتیک برای کمک به عملکرد آن یا به منظور «برقراری تعادل باکتریایی» به هیچ عنوان لازم نیست. باکتریهای طبیعی مورد نیاز برای انجام این کار از قبل در فضولات انسانی وجود دارند.
بکارگیری سنسور در مخزن سپتیک تانک فاضلاب
هماکنون سنسورهای ارزانقیمت و ساده زیادی وجود دارند که میزان آلودگی، سطح مخزن و زمان مناسب برای تخلیه آن را به خوبی به شما گزارش میدهند. شایان ذکر است که سیمکشی این سنسورها باید با استفاده از لولههای مخصوصی مانند وینوبند انجام شود. وینوبند محصول شرکت وینوپلاستیک بوده و برای لولهکشی سیمهای برق در شرایط مختلف بسیار کارامد است.
نشانه خرابی سپتیک چیست؟
همیشه بوی بد اولین علامت سوءکارکرد سیستم سپتیک نیست. در صورت مشاهده موارد زیر به سرعت با یک متخصص تماس بگیرید:
ورود پساب فاضلاب به زهکشهای خانگی
وجود چمنهای سبز روشن و اسفنجی در زمینهای اطراف سپتیک، به ویژه در هوای خشک
جمع شدن آب یا خاک گلآلود در اطراف سپتیک یا زیر زمین
بوی شدید در اطراف مخزن سپتیک
نکات بهداشتی در مورد سپتیک
وقتی صحبت از بازیافت فاضلاب در محل میشود، حفظ سلامت عمومی اولویت اصلی است. باکتریها، میکروبها و عوامل بیماریزای خطرناک باید قبل از ورود مجدد به آبهای زیرزمینی کاملا از فاضلاب خارج شوند. سپتیک از نظر علمی به گونهای طراحی شده است که با بهینهسازی قابلیتهای خاک، تصفیه فاضلاب را به شیوهای کارامدتر انجام دهد. این سیستمها ضمن حفظ کیفیت محیط، روشی غیرفعال و قابل اطمینان را برای تصفیه فاضلاب با هزینهای کم فراهم میآورند.
جمعبندی نهایی
صنعت آب و فاضلاب در مقایسه با گذشته اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است چرا که آلودگیهای موجود در این صنعت ممکن است خسارات زیادی برای طبیعت و آینده بشریت داشته باشد. نقش سپتیک چیست؟ سپتیک ازجمله کاربردیترین تجهیزات موجود در صنعت فاضلاب است که همانند لوله استخری، لوله اتصالات فاضلابی و … میتوانند استفادههای متعددی خصوصاً در محیطهای دور از دسترس داشته باشند.
سپتیک تانک فاضلاب منبعی بزرگ است که برای تصفیه فاضلاب در ساختمانها کاربرد دارد و ساختار آن طوری است که فاضلاب با ماندن درون آن تصفیه می شود. سپتیک تانک منبعی است که فاضلاب وارد آن شده و برای مدتی درون آن باقی می ماند و پس از گذشت زمان مورد نظر آب تصفیه شده و تمیز از آن خارج می شود. استفاده از سپتیک تانک در ساختمانها و مجموعه ها رونق زیادی دارد و در مکانهایی که شبکه فاضلاب وجود ندارد می توان از این نوع روش تصفیه فاضلاب استفاده کرد.